Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej (SUMP – Sustainable Urban Plan Mobility) to dokument strategiczny, którego celem jest poprawa jakości przemieszczania się i dostępności transportu publicznego oraz osiągnięcie zmian w zakresie klimatu i energii. SUMP LOM jest planem działań skierowanych do jednostek samorządu terytorialnego Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego, mającym na celu zrównoważenie sposobów przemieszczania się po LOM nadal jeszcze zdominowanego przez podróżowanie samochodami.
W LOM mobilność powinna opierać się na komfortowym transporcie zbiorowym oraz uporządkowanej sieci dróg dla pieszych i rowerów; przemieszczanie się w obszarze metropolitalnym musi być bezpieczne i dostępne dla wszystkich. Należy dążyć do mobilności zeroemisyjnej i wykorzystywania do transportu w możliwie największym stopniu odnawialnych źródeł energii; a transport planować w oparciu o współpracę samorządów z mieszkańcami. Z tych postulatów wynika wizja SUMP LOM, która brzmi:
W 2030 roku system transportowy Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego jest zrównoważony, dostępny dla każdego i zintegrowany. Zapewnia on bezpieczeństwo swoich użytkowników oraz ochronę dziedzictwa naturalnego LOM.
Wizja ta zostanie ziszczona poprzez osiągnięcie celów zrównoważonej mobilności dla LOM.
Przyjęto następujące 2 Cele horyzontalne:
Cel horyzontalny I:
Minimalizacja wpływu transportu na środowisko.
Cel horyzontalny II:
Poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego wszystkich użytkowników.
Z nich wynika 7 Celów operacyjnych, które brzmią następująco:
Cel operacyjny 1:
Planowanie przestrzenne zorientowane na transport zbiorowy i mobilność aktywną.
Cel operacyjny 2:
Mobilność aktywna podstawowym sposobem realizacji podróży niedalekich.
Cel operacyjny 3:
Rozwój spójnego systemu transportu publicznego.
Cel operacyjny 4:
Optymalne wykorzystanie samochodów.
Cel operacyjny 5:
Rozwój logistyki miejskiej.
Cel operacyjny 6:
Wzrost akceptacji dla wdrażania zrównoważonej mobilności.
Cel operacyjny 7:
Rozwój struktur wspierających zrównoważoną mobilność.
Aby wizja SUMP LOM została ziszczona, wszystkie JST LOM powinny zrealizować do 2030 roku działania ukierunkowane na zrównoważenie mobilności w LOM, zaplanowane w dokumencie. Dobór działań odpowiada diagnozowanym potrzebom oraz specyfice LOM, a także został poprzedzony analizą potrzeb i oczekiwań różnych grup interesariuszy i mieszkańców LOM w procesie konsultacji społecznych. Działania określone w SUMP LOM przyczynią się do zminimalizowania wpływu transportu na środowisko i do poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego. Realizując tym samym cele operacyjne.
Plany Zrównoważonej Mobilności Miejskiej będą jednym z dokumentów wymaganych przez Unię Europejską do aplikowania o dotacje unijne w perspektywie finansowej 2021-2027 dla projektów z zakresu transportu i mobilności dla miast wojewódzkich i ich obszarów funkcjonalnych.
27 grudnia 2021 roku Miasto Lublin, jako Lider LOM, zawarło umowę z firmą TRAKO Projekty Transportowe na opracowanie Planu Zrównoważonej Mobilności Miejskiej Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego do roku 2030 (z perspektywą 2040). Termin realizacji umowy wynosił 12 miesięcy. Przy opracowywaniu dokumentacji przetargowej dla niniejszego zamówienia brało udział Centrum Unijnych Projektów Transportowych i konsorcjum firm International Management Services Sp. z o.o. oraz Wolański Sp. z o.o. w ramach umowy na realizację wsparcia doradczego w zakresie przygotowania (aktualizacji) i wdrażania Planów Zrównoważonej Mobilności Miejskiej.
Zrównoważona mobilność dotyczy każdego mieszkańca LOM i wszystkich sposobów przemieszczania się, dlatego niezwykle ważnym elementem w jej planowaniu jest partycypacja społeczna. Opracowanie dokumentu SUMP poprzedziły prace diagnostyczne dotyczące sytuacji mobilnościowej Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego prowadzone z udziałem mieszkańców i interesariuszy. Raport diagnostyczno-strategiczny odnosi się m.in. do uwarunkowań rozwoju mobilności w LOM i analizy stanu różnych form transportu. Załącznikiem do raportu są również wyniki badań zachowań i preferencji mobilnościowych mieszkańców LOM. Konsultacje społeczne z mieszkańcami LOM i Interesariuszami (to min. samorządowcy, przedstawiciele organizacji pozarządowych czy firm przewozowych) prowadzone były zarówno na etapie opracowania części diagnostycznej jak i wdrożeniowej. SUMP LOM został także objęty procedurą Strategicznej Oceny Oddziaływania na Środowiska.
Gotowy dokument został odebrany 16 grudnia 2022 r. Następnie rozpoczął się proces uchwalania planu przez rady gmin poszczególnych partnerów LOM. Dokument zostanie również przyjęty przez Stowarzyszenie LOM, które będzie odpowiedzialne za nadzór nad prawidłowym rozwojem zrównoważonej mobilności w LOM, poprzez monitorowanie procesu realizacji SUMP LOM przez każdą JST LOM oraz monitorowanie stopnia realizacji poszczególnych wskaźników realizacji celów operacyjnych oraz wskaźników rezultatu.
Poszczególne JST LOM będą odpowiedzialne za wdrażanie swojej części działań realizujących postanowienia SUMP LOM i będą przekazywać do Stowarzyszenia LOM raport z tych działań. Ostatni cykl monitorowania nastąpi w 2031 roku.
Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego do roku 2030 (z perspektywą 2040) – wersja z dnia 16 grudnia 2022 roku – Pobierz
