Perspektywa
2021-2027
Celem ZIT w perspektywie 2021-2027 jest realizacja projektów zintegrowanych przyczyniających się do rozwiązywania wspólnych problemów i harmonijnego zaspakajania potrzeb obszaru ZIT. Służyć temu będą opracowywane strategie rozwoju ponadlokalnego i Strategie ZIT. Projekty nie mające zintegrowanego charakteru nie będą mogły być realizowane w ramach instrumentu ZIT. Instrument ten będzie wykorzystywany do wspierania miejskich obszarów funkcjonalnych, wskazanych przez władze samorządowe w strategii rozwoju województwa (SRW).
Warunki realizacji
ZIT:
A. Zawiązanie zinstytucjonalizowanej formy partnerstwa (powołanie Związku ZIT)
Konieczne jest zawiązanie zinstytucjonalizowanej formy partnerstwa, tzw. Związku ZIT. Podstawowym zadaniem Związku ZIT jest kreowanie polityki rozwoju na obszarze realizacji ZIT i koordynowanie realizacji projektów wynikających ze Strategii ZIT.
B. Przygotowanie i przyjęcie Strategii ZIT.
Podstawowym dokumentem realizacji działań w ramach ZIT jest Strategia ZIT.
C. Finansowanie Strategii ZIT.
Projekty zapisane w Strategii ZIT mogą być finansowane ze środków regionalnego programu zarówno z EFRR, jak i EFS+ w ramach wydzielonych działań. Dodatkowym źródłem mogą być środki krajowych programów.
D. Zakres tematyczny ZIT.
Projekty ZIT mogą realizować wszystkie cele polityki spójności wskazane w rozporządzeniu ogólnym.
Formalizowanie ZIT
w LOM
Realizując powyższe założenia oraz kontynuując współpracę i działania prowadzone w poprzedniej perspektywie UE 2014-2020 w ramach instrumentu ZIT, zostało powołane kolejne partnerstwo – na rzecz rozwoju Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego.
Jako oddolna inicjatywa, partnerstwo zostało zainicjowane podpisaniem Listu Intencyjnego dotyczącego współpracy JST w celu realizacji działań na rzecz rozwoju LOM w dniu 28 stycznia 2020 r. Podpisanie listu intencyjnego przez 21 gmin i 5 powiatów, było wyrazem zainteresowania Partnerów wspólną realizacją działań mających prowadzić do rozwoju Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego. Następnie, w toku konsultacji społecznych projektu SRWL do roku 2030, Obszar Strategicznej Interwencji wyznaczony w dokumencie został rozszerzony o Gminę Kamionka. Taki stan rzeczy został zatwierdzony Uchwałą Zarządu Województwa Lubelskiego z dnia 2 lutego 2021 r.
Kolejnym krokiem w formalizacji współpracy było zawarcie Porozumienia jednostek samorządu terytorialnego w sprawie określenia zasad współpracy w ramach Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego w czerwcu 2021 r. Sygnatariuszami dokumentu były wszystkie gminy LOF oraz dodatkowo gminy: Bełżyce, Bychawa, Garbów, Łęczna i Wojciechów, oraz powiaty: lubelski, lubartowski, łęczyński, puławski i świdnicki.
Aby skutecznie pozyskiwać środki z Funduszy Europejskich dla Lubelskiego na realizację działań w ramach instrumentu ZIT w perspektywie finansowej UE 2021-2027 niezbędne było zawiązanie Związku ZIT jako zinstytucjonalizowanej formy partnerstwa. W zapisach ustawy z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027, jedną z dopuszczalnych form prawnych umożliwiających podjęcie takiego działania zostało wskazane stowarzyszenie jednostek samorządu terytorialnego. Ta forma została wybrana przez Partnerów LOM jako naturalna dla dalszego rozwoju dotychczasowej współpracy.
Stowarzyszenie Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego zostało powołane na zebraniu założycielskim 23 listopada 2022 roku przez 22 gminy: Bełżyce, Bychawa, Garbów, Głusk, Jabłonna, Jastków, Kamionka, Konopnica, Gmina Miasto Lubartów, Gmina Lubartów, Lublin, Łęczna, Mełgiew, Nałęczów, Niedrzwica Duża, Niemce, Piaski, Spiczyn, Strzyżewice, Świdnik, Wojciechów i Wólka oraz 4 powiaty: lubartowski, lubelski, puławski, świdnicki.
Kolejnym krokiem realizowanym w ramach współpracy samorządów będzie przyjęcie wspólnego dokumentu strategicznego pn. Strategia Rozwoju Ponadlokalnego Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego do roku 2030. Określi on cele rozwojowe jakie prowadzić będą do osiągnięcia wspólnej wizji oraz przedstawi tematyczne ramy i zakres interwencji podejmowanych w celu rozwiązywania zidentyfikowanych problemów i potrzeb mieszkańców obszaru LOM.
Strategia Rozwoju Ponadlokalnego LOM
do roku 2030
Idea opracowania Strategii Rozwoju Ponadlokalnego Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego do roku 2030 została pozytywnie przyjęta przez wszystkich Partnerów LOM, co potwierdza zaangażowanie w prace nad dokumentem podczas jego tworzenia. Otwartość wszystkich samorządów jest również dowodem na dobrą współpracę w ramach partnerstwa i stanowi solidne podstawy do rozwoju współpracy w kolejnych latach. Przygotowanie strategii ponadlokalnej dla całego obszaru metropolitalnego było dużym wyzwaniem. Jednak udało się opracować dokument, który zawiera kompleksowy plan na wykorzystanie możliwych potencjałów oraz przezwyciężenie istniejących problemów poprzez realizację odpowiednich działań, w tym również projektów zintegrowanych i partnerskich. Dokument ten stanowi zatem solidną podstawę zintegrowanego rozwoju Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego.
Cele strategiczne i operacyjne korespondują z Diagnozą sytuacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego, a określone w niej potrzeby i problemy obszaru wymagają interwencji w najbliższym czasie. Podjęcie konkretnych działań, w ramach wypracowanych wskazanych obszarów, będzie miało na celu m.in. zwiększenie koncentracji polityki regionalnej na potencjałach terytorialnych obszaru metropolitalnego. Powiązane są one tematycznie z obszarami wskazanymi w dokumencie pn. Kierunki działań LOF po roku 2020, a jednocześnie są odpowiedzią na potrzeby nowych członków partnerstwa. Działania te będą prowadzić do wzmocnienia koordynacji prowadzonej dotychczas polityki rozwoju w ramach Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego.
Strategia Rozwoju Ponadlokalnego Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego do roku 2030 ma również za zadanie zapewnić kontynuację i ciągłość współpracy podjętej w 2013 r. w ramach Lubelskiego Obszaru Funkcjonalnego i dokumentu Strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. Podjęte dotychczas zintegrowane działania w zakresie cyfryzacji, ochrony bioróżnorodności, mobilności oraz rewitalizacji pozwoliły na poprawę sytuacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej. Należy jednak zaznaczyć, że z uwagi na zwiększenie liczby samorządów wchodzących w skład Partnerstwa oraz rosnące potrzeby, niezbędne jest kontynuowanie interwencji zintegrowanych w ramach Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego.
Konsultacje społeczne
Strategii Rozwoju Ponadlokalnego LOM
Pierwszy etap konsultacji społecznych zostały przeprowadzony w terminie od 22 kwietnia do 27 maja 2022 roku. W ramach procesu przeprowadzono 7 protokołowanych otwartych spotkań konsultacyjnych, przyjmowano opinie na piśmie, w tym poprzez Internet, oraz ustnie do protokołu. W konsultacjach udział brali zróżnicowani interesariusze, m.in. mieszkańcy gmin należących do Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego, partnerzy społeczni i gospodarczy oraz przedstawiciele partnerów instytucjonalnych i samorządowych.
Drugi etap konsultacji dotyczył Prognozy oddziaływania na środowisko i został zrealizowany w terminie od 23 sierpnia do 14 września 2023 roku.
Celem konsultacji społecznych było zebranie uwag i opinii do projektu Strategii Rozwoju Ponadlokalnego Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego do roku 2030. oraz wypracowanie ostatecznej wersji dokumentu.
Rezultaty procesu zostały zebrane i podsumowane w raporcie z konsultacji.
Środki przeznaczone
na ZIT
Na realizację lubelskiego ZIT Program Fundusze Europejskie dla Lubelskiego 2021-2027 przewiduje środki w wysokości 66 621 361 Euro, z czego:
- Na realizację zadań inwestycyjnych (środki pochodzące z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego – EFRR) przeznaczona jest kwota 60 204 296 Euro.
- Na realizację działań „miękkich” (środki pochodzące z Europejskiego Funduszu Społecznego – EFS) przewidziana jest kwota w wysokości 6 417 065 Euro.
Więcej
informacji
Więcej informacji znajdą Państwo na stronie internetowej Programu „Fundusze Europejskie dla Lubelskiego 2021-2027”